Каракулино
Каракулино — Удмуртиысь черкогурт, Каракулино ёрослэн центрез. Улӥсьёсыз — 5 сюрс 134 адями.
Черкогурт
Каракулино
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Интыяськемез
ТупатыныЧеркогурт интыяськемын Удмуртилэн лымшор но шундыӝужан палаз, Кам шурлэн ярдураз. Каракулиноысен Сарапулозь 53 иськем, Удмуртилэн шоркарозяз — Ижозь — 114 иськем.
Историез
ТупатыныКаракулино черкогурт сярысь нырысетӥ ивортонъёс кылемын 1682-тӥ арысен. Соку черкогурт пыриз Уфа провинцие. 1782-тӥ арын Каракулиноез юнматӥзы Ватка губерние. 1926-тӥ арын 4-тӥ ноябре кылдӥз Каракулино ёрос. Ёрослэн шорсюлмыз луиз Каракулино черкогурт.
18-тӥ дауре Каракулиноын улӥсьёс ваньмыз сямен ӟуч крестьянъёс вал. Со вакытэ черкогуртын интыяськиз 3 черк, 45 лавка, 25 кенос, 3 вуко. 1890-тӥ арын татын усьтӥськиз коньдон возён касса. 1909-тӥ арын усьтӥськиз нырысетӥ банк.
Каракулиноын со вакытъёсы асьсэлэн купецъёссы вал: Ведерников, Кузьминых, Трегубовъёс, Казанцевъёс, Верхотин.
Со сяна, ёрос туж узыр луэ археологияя памятникъёсын. Татын 100-лэсь трос памятникъёс лыдъясько. Соос пӧлын Зуевы Ключи но Чеганда городищеос, Ныргында могильник.
Социал удыс
ТупатыныТуннэ черкогуртын интыяськемын шор ёзо школа, искусствоосъя нылпи школа, ёрос библиотека, калык киужъёсъя юрт, ёрослэн историезлы сӥзем музей.
19-тӥ даурлэн шораз Каракулиноын усьтӥськиз больница. Ӵапак со вакытэ 60-тӥ аръёсы ёросын вӧлмиз холера висён. 20-тӥ даурлэн кутсконаз татын кутскиз выль больницалы корпус ӝутон. 1912-тӥ арын 25 койкалы чаклам юрт усьтӥськиз. Туннэ ёросын тырше 25 врач, 117 фельдшеръёс но медсестраос.
Каракулиноысь калык киужъёсты утё но азинто татысь центрын. Со кылдэмын 1993-тӥ арын. Киужъёсъя юртын ужало куроен, кызьпу туен, куисько но пужъятско, сюй мунёоос лэсьто. Таытн поттэм арбериос вуыло пӧртэм адӟытонъёсы но «Гербер», «Семык» выллем шулдыръяськонъёсы, мукет республикаосысь адӟытонъёсы.
Галерея
ТупатыныЁрос администраци | Мемориал комплекс | Пантелеймон черк | Кам шур Каракулиноын |