Иж карлэн историез:версиослэн висъяськемзы

Пушкесэз ӵушемын Пушкесэз ватсамын
ч-пТупатонлэн валэктонэз ӧвӧл
Тупатонлэн валэктонэз ӧвӧл
7-тӥ чур:
Заводлэн кыкетӥ вордӥськонэз герӟаськемын инженерен [[Дерябин, Андрей Фёдорович|Андрей Фёдорович Дерябин]]эн. 1807-тӥ арын татын пуктэмын вал ож тӥрлык поттонъя завод. Вакчи дыр куспын со ужзэ ӟеч-ӟеч радъяз. Нош 60-тӥ аръёсы ини татын усьтӥськыны ӧдъязы нимаз адямиослэн предприятиоссы. Кылсярысь, [[И.Ф. Петровлэн|И.Ф. Петров]]лэн, Н. И. [[Березинлэн|Березин]]лэн, [[А. Н. Евдокимовлэн|А. Н. Евдокимов]]лэн но мукет.
 
1807-тӥ арын Ижысь вань заводъёс вырыны ӧдъязы ож тӥрлык поттонэн. Озьы 19-тӥ даурлэн 50-тӥ аръёсаз асьме дорысь пыӵалъёс тодмо луизы [[Екатеринбургын|Екатеринбург]]ын, [[Парижын|Париж]]ын. 1890-тӥ аръёсы, [[«трёхлинейка»|«трёхлинейка»]] поттыса, Ижлэн экономикаез пыд вылаз йыг-йыг султӥз.
Но заводын ужасьёслэсь ӟеч улонзэс бугыртӥз [[Октябрь революция|Октябрь революция]]. Сюрслэсь трос Ижын улӥсьёс семьяосынызы кошкылӥзы та интыосысь - кин [[ЯпониеЯпония|Япони]]е, кин [[КитаеКитай|Кита]]е, кин [[Америкае|Америка]]е.
 
21-тӥ феврале 1918-тӥ арын ужасьёслэн Советсы Ижевск заводэз городлы пӧрмытӥз. Нош 10-тӥ июне 1921-тӥ арын ВЦИК-лэн Президиумез пуктӥз: [[Устинов|Удмурт шаер]]лэн шоркарез луоз [[Ижкар|Ижкар]].