Юкаменск

Юкаменск черкогурт» бамысь кудланьтэмын)

Юкаменск — Удмуртиысь черкогурт, Юкаменск ёрослэн центрез. Интыяськемын Ю но Люкмы шуръёс вылын, Глазовлэсь 40 иськемлы палэнын. Улӥсез 4 сюрс (2010-тӥ арлы).

Черкогурт
Юкаменск
Юкаменск
Кун Россия
Историез но географиез
Кылдэм дырыз 1770
Улӥсез
Улӥсез
Официальной кылыз Удмурт кыл и ӟуч кыл
Лыдпусо тодметъёс
Телефон кодэз +7 34161
Почта интыпусэз 427680

Черкогуртлэн кылдэмез Тупатыны

Черкогурт кылдэмын 18-тӥ даурлэн 70-тӥ аръёсаз. 1775-тӥ арын Глазов уездысь Юм волостьысь крестьянъёс вазиськизы, соослэн волостязы черк пуктыны курыса. Матысез черк гуось интыяськемын вал кыдёкын — 70 иськемлы палэнысь Укан черкогуртын. Священной Синодлэн 1776-тӥ арын пуктэмезъя, черкез ӝутыны чакламын Солшурка шур вылын. Но тодмо луиз: та инты чер пуктыны уг тупа. Укан черкысь баӵкоос вазиськизы Вяткалэн епископезлы но Великопермской Лаврентийлы, черклэсь интызэ воштыны курыса. Соос ӵектӥзы черкез из музъем вылын ӝутыны — Лякма но Ю шуръёс вискын. Озьы пуктэмын вал черк. Со интыез нимазы Юкаменск черкогурт шуыса — Лякма но Ю шур вискын интыяськем село шуэмез возьматэ. Черк сӥземын Богоявленилы.

Нырысь-валысь черк пулэсь ӝутэмын вал. 30 ар ортчыса, Неофит Ильич Мышкин баӵко сюлмаськемъя черкез излэсь ӝутыны кутскизы, сое йылозяз-пумозяз вуттӥзы 1837-тӥ арлы. Сӥзизы сое Дунчылкыт Троицалы. 1844-тӥ арын черк бордын усьтӥськиз попечительство, со пыр юрттэт сётӥськиз ёрмись но ляб тазалыкен адямиослы, висъяськиз эстӥськон пу, уже интыяськиз калык. 1917-тӥ арозь черкогуртлы висъям музъемез черк гинэ уже кутыны быгатӥз. Кылсярысь, кирпич шуккон завод селолэсь палэнын сылӥз. Соин ик Юкаменской село православилэн шорсюлмыз луиз. Праздникъёс дыръя черкогуртын ортчылӥзы ярмаркаос.

Удмурт облисполкомлэн 1-тӥ феврале 1930-тӥ арын пуктэмезъя Дунчылкыт Троицалы сӥзем черк пытсамын вал. Отын ужам баӵкоосты калыкез бугыръянын янгыше уськытӥзы. Соос ыбылэмын яке ссылкае келямын вал. Черклэсь юртсэ библиотекалы сётӥзы. 1936-тӥ арын черк куашкатэмын вал. Туала вакытэ отын сылэ почталэн юртэз.

Юкаменской селоысь черкез улӟытон мытэмын вал 1990-тӥ аръёсы. Сое усьтон понна висъямын книгаосын вуз каронъя магазинлэн юртэз. 2003-тӥ арын «Удмуртэнерго» огазеяськон юрттэмъя черк выжтэмын выль юртэ.

Экономика Тупатыны

Юкаменск черкогуртын кирпич шукко, йӧллэсь сиён-юон потто, етӥнэз сэсто, пулэсь арбериос лэсьто, озьы ик гурт техникаез тупато. Черкогуртын ужало 3 банклэн ёзъёсыз. Юкаменск черкогурт бадӟым сюресъёслэсь палэнын сылэ. Автомобиль сюрес пыр меӵак герӟаське Глазовен гинэ. Черкогуртын ужало Нылпи творчествоя, Спортъя, Искусствоосъя школаос, 5 библиотека, 5 нылпи сад. Ужа «Юбилейный» культурая юрт. Калыклы эмъян юрттэт сётэ ёрос эмъяськонни. Селоын сыло 3 синпелетъёс.

  1. http://www.webcitation.org/6XGMZPE6J